هفت توصیه به فیلمنامهنویسان جوان!
حواست باشد چه انتخابی میکنی! فیلمنامه روایت صرف نیست، بلکه جمع بین قصهنویس و قصه است، نویسنده نیز همزمان با شخصیتهلیش در حال انتخاب است که چه واقعهای را با چه زاویهای روایت کند و کدام را کنار بگذارد.
از کنار گنیجینههای دراماتیک بیتفاوت نگذر! خیلی سخت است 200 هزار شهید داشته باشی و اینها را روایت نکنی! خیلی سخت است که 17000 شهید ترور داشته باشی و بایکوتش کنی! یک نویسنده سکولار نیز به راحتی از کنار این گنجینه نمیگذرد اما فضای روشنفکری به شما میگوید مبادا بگویید این ملت افتخاراتی دارد! شما را منع میکنند.
میخواهی قهرمان چه کسی باشی؟! توی نویسنده باید تصمیم بگیری که می خواهی قهرمان جامعه خودت باشی، یا قهرمان غرب زده ها. می خواهی چهارتا منتقد صفحهی روشن فکری برایت کف بزنند یا فحش ندهند یا چیزی بسازی که مادر شهید برایش کف بزند و احساس غرور کنی؟!
دنبال معجزه و اخبار عجیب غریب نگردید، نویسنده حوض خون خوب که دقت کرد دید معجزهای که دنبالش بود تا روایت کند همان ننهبزرگ و همسایه خودش بود!
کدام مردم را روایت میکنید؟! دقت کنید که انقلاب اسلامی حرفش این بود که ما مردم ایران تیپ نیستیم، شخصیتم. توقع داشتند که تیپیکال مثل بقیه انقلاب ها پیش برویم، اما دیدند که نه ما تیپ نیستیم. ما تیپیکال نمی جنگیم، ما جنگ متفاوت داریم، در جنگ هم شخصیت داریم. آن طرفی ها ما را طوری پیش بینی میکردند اما آن طور نشد، چون شخصیتم. این زیست دراماتیک ملت ماست، این زیست دراماتیک را روایت کنید!
کار کردن در اتمسفر روشنفکری هنر سخت است؟! اگر اسلام در خطر است نباید از میدان فرار کرد. اتفاقا این میدان بهترین عرصه برای سلوک فردی و معنوی شماست. یکی از توصیههای قرآنی صبر بر زخم زبان کفار است. یکی مثل حججی سرش را می برند، یکی مثل حاج قاسم را با راکت میزنند، ما هم فحش بخوریم، چه عیبی دارد. نوش جانمان. اگر این کار را کنی، خدا کمک میکند! ((لنهدینهم سبلنا)) دغدغهتان فیلم سازی نباشد، شب اول قبر به ما نمی گویند فیلم ساز بودی یا نه. ما مسلمانیم! اعتقاد به آخرت داریم.
به مضمون اثرت توجه کن! مضمون فیلم باید با واقعیت امروز جامعه خودش نسبت داشته باشد. اگر سینما فقط فرم است، خب میرویم فیلمهای خوب جهان را می بینیم، چرا آثار داخلی را ببینیم. . آن ها چرا به آرگو جایزه می دهند؟ بعضی میگویند به خاطر رویکرد سیاسی آن هاست. نه اتفاقا. این رویکرد درست آن هاست. چون مضمون و فرم از هم جدا نیست. سینما رسانه هم هست و پیام دارد. البته این به معنای این نیست که فرم را رها کنیم. آوینی می گوید اول باید به تکنیک مسلط بود.