برای پرداخت اقساطی اینجا کلیک کنید
اقیانوس ناآرام سوژه‌های دراماتیک
انقلاب اسلامی ایران از بدو تولد تاکنون مولد انبوهی از شخصیت‌ها، موقعیت‌ها و قصه‌هایی ناب و رشک برانگیز بوده است؛ این روایات ناب، مع‌الاسف در آینه رسانه و هنر بازتاب نداشته‌اند؛ قصه‌ی رجایی، رییس جمهوری که کاسه بشقاب می‌فروشد؛ قصه‌ی برونسی نجاری که فرمانده جنگ می‌شود! قصه‌ی چمران، دانشمندی که زندگی مرفه خود در امریکا را رها می‌کند و چریک می‌شود قصه‌ی ادواردو انیلی، وارث یکی از ثروت‌مندترین خاندان‌های تاریخ اروپا که عاشق خمینی می‌شود و دنیایش را رها می‌کند. قصه‌ی بی‌بی فاطمه حقیر السادات، مادرخانه‌دار ۴ فرزندی که مرز علم بیوتکنلوژی را تغییر می‌دهد، قصه‌ی تهرانی‌مقدم، که با هیچ، قدرت موشکی می‌سازد و… عدم روایت این پدیده‌ها، شخصیت‌ها و موقعیت‌های به غایت دراماتیک پیش از آنکه ستم به گفتمان انقلاب اسلامی باشد، ظلم به ساحت هنر است.
اقتباس؛ علیه کاراکترهای پوشالی
از بدو تولد سینما در ابتدای قرن بیستم، اقتباس از آثار ادبی همواره یکی از مهمترین دریچه های تولید محصولات بصری بوده است. امروزه آثار اقتباسی در بسیاری از جشنواره های جهانی در دسته بندی جدایی قرار می‌گیرند؛ دلایل قابل اعتنایی وجود دارد که می‌تواند آثار اقتباسی را جز آثار فاخر هنری قرار دهد که صحبت از آنها در این مجال نمی‌گنجد؛ مثل استفاده از تجریه زیسته نویسنده و ایده‌ها و سوژه‌های نابی که در آثار اقتباسی وجود دارد ولی در ساحت هنر کشورمان به آنها توجهی نمی‌شود؛ متاسفانه سیاست گذاری فرهنگی در ایران، سپهر سینمایی کشور را به سمت اقتباس سوق نداده است و جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی نیز علی‌رغم فرصت‌های بی‌نظیری که در بطن رویدادهای شگرف انقلاب برای اقتباس خلق شده است، خود را از آن بی بهره می‌گذارد؛ هزاران داستان وجود دارد که با نگاه غلط به تولید آثار سینمایی خاک می‌خورد و در عوض سینمای روشنفکری، مبتذل و با نهایت ارفاق سوژه‌هایی بی‌نسبت با مردم و ضد مردم توسط بیت‌المال آنها ساخته می‌شود. هنر قصه‌گویی و سینما، مجالیاست که مستکبرین جهان در طول عمر ۱۰۰ ساله سینما استفاده‌ها کردند و حال با قدرت گرفتن انقلاب اسلامی فرصت فراهم است که با هنر خود هویت ایرانی اسلامی را تحکیم، خود باوری را تقویت، گره‌های این مرز و بوم را باز و برای تحقق آینده‌ای روشن رویا پردازی کنیم؛ و اما بعد، علیه شیاطین جهانی، شمشیر از نیام بیرون کشیم و اما چه شمشیری! تیغی به برندگی هزار قهرمان واقعی در برابر کاراکترهای پوچ و پوشالی
جایگاه اقتباس در آموزش و سینما
با ذکر تمام این تفاسیر رسالت خود را در شیوه آموزش هنر فیلمنامه‌نویسی، «فیلمنامه‌نویسی اقتباسی» می‌دانیم. چرا که متدوال‌ترین شیوه آموزشی در نگارش فیلمنامه برای هنرجویانی است که ابتدا به ساکن قصد فیلمنامه‌نویسی دارند. شاید اینگونه تصور شود که آثار اورجینال(غیراقتباسی) ارزش هنری بیشتری دارند اما همانطور که ذکر شد آثار اقتباسی در جشنواره‌های هنری جایگاه ویژه‌ای دارند، کمیت آنها از آثار تالیفی -بیشتر نباشد- کمتر نیست و در قیاس کیفیت، از آثار فاخر هنری محسوب می‌شوند. برای مثال؛ طبق رتبه‌بندی سایت IMDB از ۲۵۰ فیلم برتر تاریخ سینما بسیاری از آثار اقتباسی هستند. (از ۱۰ فیلم اول، ۸ فیلم اقتباسی است.)
چرا باید از اقتباس شروع کرد؟!
فیلمنامه‌نویس نیاز به سرمشق دارد؛باید اقتباس کند و اتفاقا این شیوه، شیوه رایج در جهان است. هنرجو در مرحله اول سراغ «ایده» نمی‌رود بلکه مصالح ایده‌های موجود را در قالب فیلمنامه معماری می‌کند. آموزش درام و فن تعلیق در بطن اقتباس از یک اثر ادبی از حیث تکاملش موثرتر از صرف تدریس مفاهیم سینما خواهد بود. به این معنا حتی اگر فرهنگ ایران تهی از سوژه بود، باز اصل در آموزش فیلمنامه‌نویسی شروع از اقتباس است.
بهروز افخمی در نشستی با عنوان «اقتباس از رمان تا فیلمنامه» در سیزدهمین جشنواره عمار، بین دیگر هنرها و هنر فیلمنامه‌نویسی یک وجه مشترک قائل می‌شود: «فیلمنامه‌نویسی مثل سایر هنرها نیاز به الگو دارد، شما یک شاگرد نجار را تصور کنید؛ اوستا به او ده‌ها طرح که کاربردی هم ندارند، سرمشق می‌دهد، بعد از آن به شاگرد می‌گوید، از همین قالب طرح در و پنجره‌ای که من زدم تو هم بزن. شاگرد آنقدر از دست استاد سرمشق می کند که پس سالیانی خود اجازه دارد و می‌تواند طرحی نو دراندازد…» بهروز افخمی این مثال را برای هنرجویانی می‌زند که قصد دارند فیلمنامه اقتباسی بنویسند و احتمالا به همین منظور این کارگاه شرکت کرده‌اند؛ لکن ایشان نیز در یک حاشیه مهم می‌گوید برای آموزش و شروع فیلمنامه نویسی باید از اقتباس آغاز کرد.
پیش به سوی فیلمنامه‌نویسی
نقشه راه آموزش فیلمنامه‌نویسی در مدرسه‌راه در ۴ مرحله راهبری می‌شود؛ در مرحله اول هنرجو با مفاهیم اولیه نگارش فیلمنامه، مثل ساختار و نگارش طرح آشنا می‌شود. در دوره دوم اصل بر آموزش تمرین‌محور است؛ بدین منظور هنرجو با نگارش و اتودهای اولیه و بازخورد از استاد، هم اصول پایه را تمرین می‌کند و هم مباحث پیشرفته‌تر درام، نظیر شخصیت‌پردازی و پیرنگ را فرا می‌گیرد. در این دو مرحله هنرجو برای تمرین، با منابع اقتباسی که توسط استاد دوره پیشنهاد می‌شوند انس دارد. در مرحله سوم هنرجو با تکنیک‌های اقتباس آشنا می‌شود؛ بدین منظور هنرجو، در چارچوب پیشنهاد استاد، داستان خود را انتخاب می‌کند و در پایان دوره با راهنمایی او یک طرح اقتباسی به عنوان پروژه پایان دوره تحویل می‌دهد. مرحله چهارم به شکل دعوتی برگزار خواهد شد بدین منظور از هنرجویان مستعد، برای مشارکت در نگارش فیملنامه دعوت خواهد شد. جهت آشنایی بیشتر با کلاس فیلمنامه‌نویسی مقدماتی کلیپ فوق را تماشا کنید:
اساتید دوره:
عباس هادیان 8 جلسه
هادی مقدم دوست 1 جلسه
حسین دارابی 1 جلسه
و دیگر اساتید مدعو( 2 جلسه)
زمان ثابت جلسه‌های استاد هادیان سه‌شنبه‌ها از ساعت 16 الی 18 خواهد بود و در خصوص زمان اساتید مدعو در حین برگزاری کلاس اطلاع‌رسانی خواهد شد. در دهه اول محرم و هفته منتهی به اربعین کلاس‌ها جهت شرکت هنرجویان در مراسم عزاداری تعطیل خواهد بود.
مدرسین دوره
مهلت ثبت نام به پایان رسیده است.
شرکت در دوره
ثبت نامفیلمنامه نویسی مقدماتی
پاسخ‌ها